Hai
cha con nhà nọ sinh sống bằng nghề làm nông trên một mảnh đất nhỏ ở
miền quê. Mỗi năm, họ lại đánh xe bò nhiều đợt lên thành phố gần đó để
bán rau quả, những thứ họ tự tay trồng. Ngoại trừ việc cùng danh tánh và
sống chung dưới một mái nhà, hai cha con hầu như chẳng có điểm gì giống
nhau. Người cha luôn bình tâm trước mọi việc, còn người con trai thì
lúc nào cũng vội vàng. Một buổi sớm tinh mơ nọ, hai cha con thức dậy,
chất hàng lên chiếc xe bò để bắt đầu một cuộc hành trình dài như mọi
khi. Anh con trai tính trong đầu rằng nếu họ đi với tốc độ nhanh hơn và không nghỉ qua đêm, chỉ sáng sớm hôm sau họ sẽ tới được chợ.
Thế
là anh dùng cây liên tục thúc con bò, hối nó bước mau hơn. – Từ từ
thôi, con ạ! – người cha bảo – Từ tốn sẽ giúp con sống lâu hơn đấy. –
Nhưng nếu chúng ta đến chợ sớm hơn những người khác, chúng ta sẽ có
nhiều cơ hội bán hàng giá cao hơn – anh con trai cãi. Người cha không
đáp. Ông kéo sụp chiếc nón xuống che mặt và ngủ tại chổ ngồi của mình.
Thấy thế anh con trai càng bực mình và khó chịu, anh cố thúc con bò đi
nhanh hơn nữa.
Bốn
giờ sau, họ đi ngang qua một ngôi nhà nhỏ. Người cha thức giấc, mỉm
cười và nói: – Tới nhà chú con rồi. Chúng ta ghé vào hỏi thăm chú ấy một
tiếng. – Nhưng chúng ta đã trễ mất gần một giờ rồi. Con trai ông càu
nhàu. – Trễ thêm vài phút nữa cũng chẳng sao. Chú và bố là chổ ruột
thịt, có mấy khi gặp được nhau đâu. Người cha chậm rãi đáp. Rồi họ dừng
lại và ghé vào ngôi nhà. Chàng trai trẻ càng sốt ruột tức tối khi thấy
cha và chú ngồi huyên thuyên cười nói.
Gần
một tiếng sau, hai cha con anh từ giã chú và anh tiếp tục lên đường.
Lúc này, đến phiên người cha cầm lái. Khi đến một ngã ba, người cha quẹo
xe sang phải: – Đường bên tay trái ngắn hơn mà bố – người con nói. – Bố
biết, nhưng đường bên tay phải đẹp hơn nhiều. – Chẳng lẽ bố không biết
quí thời giờ à? Chàng trai trẻ mất kiên nhẫn. – Ồ bố quí thời giờ lắm
chứ! Chính vì thế bố mới muốn ngắm nhìn cảnh đẹp và tận hưởng trọn vẹn
mỗi giây phút. Con đường mà người cha đi có nhiều khúc uốn quanh, băng
xuyên qua những đồng cỏ chật hẹp mọc đầy hoa dại và có cả một dòng suối
mát trong chảy dọc theo – thế nhưng người con trai đã để lỡ mất dịp ngắm
nhìn phong cảnh đẹp ấy. Anh ngồi nhấp nhỏm bên trong xe, lòng bồn chồn
và hết sức lo lắng vì sợ đến trễ. Anh cũng không nhận thấy rằng hoàng
hôn hôm ấy mới đẹp làm sao.
Trời
sập tối, hai cha con đến một nơi trông như một khu vườn khổng lồ đầy
hương sắc. Người cha khoan khoái hít thở hương thơm làm xao xuyến lòng
người của những bông hoa, lắng nghe tiếng suối róc rách và đỗ xe lại. –
Chúng ta sẽ ngủ lại đây – ông thở dài. – Từ giờ về sau con không bao giờ
đi cùng với bố nữa – anh con trai tức tối nói – Bố thì chỉ thích ngắm
hoàng hôn và xem hoa hơn là kiếm tiền! – Tại sao lại không như thế chứ,
đó chẳng phải là những điều đẹp nhất mà từ trước đến giờ con vẫn nói đấy
sao? Vài phút sau, ông thiếp vào giấc ngủ. Trong khi con trai ông nhìn
mãi những ngôi sao lấp lánh trên bầu trời, mong cho đêm chóng qua. Đêm
như dài vô tận và người con trai chẳng hề chợp mắt.
Trước
lúc mặt trời mọc, chàng trai trẻ nhanh chóng đánh thức cha anh dậy. Họ
lại tiếp tục đi. Sau khi đi được khoảng một dặm, tình cờ họ gặp một
người nông dân đi đường – một người xa lạ đang cố kéo chiếc xe ra khỏi
một vũng lầy. – Chúng ta giúp ông ấy một tay đi nào – người cha già thì
thầm – Để mất thêm thời gian nữa à? Chàng trai như muốn nổi đóa lên. –
Con bớt căng thẳng một chút đi, có thể chính con cũng đang bị kẹt vào
một vũng lầy nào đó. Chúng ta nên giúp đỡ người khác khi họ cần – đừng
quên điều đó con ạ! Anh con trai quay đi mà trong lòng hết sức tức giận.
Khi họ giúp người nông dân kia kép được chiếc xe khỏi chổ lầy thì đã
gần 8 giờ sáng.
Đột
nhiên, có một ánh sáng hết sức lớn lóe lên như muốn tách đôi bầu trời
ra. Sau đó là một âm thanh nghe như tiếng sấm. Ở xa phía bên kia ngọn
đồi, bầu trời trở nên tối đen. – Chắc là trong thành phố có mưa dông
lớn. Người cha đoán. – Nếu chúng ta nhanh chân hơn, có lẽ giờ này chúng
ta đã bán gần hết hàng rồi. – Người con lầm bầm. – Bình tĩnh đi…con sẽ
sống lâu hơn, và con sẽ tận hưởng cuộc sống được nhiều hơn – ông già nhẹ
nhàng khuyên nhủ con mình. Khi hai cha con đến được ngọn đồi mà trông
xuống sẽ thấy toàn cảnh thành phố, trời đã xế chiều. Họ dừng lại và nhìn
xuống phía bên dưới một lúc lâu. Không ai nói với nhau một lời nào.
Cuối cùng, chàng trai trẻ đặt tay lên vai cha anh rồi nói: – Con đã hiểu
những lời bố nói rồi. Họ quay chiếc xe lại và bắt đầu trở về nhà, rời
xa cái thành phố có tên là Hiroshima của Nhật Bản.