Có
một số người có ngôi cao, chức cả, sống trong sự trọng vọng, chiều
chuộng của mọi người, thường xuyên được hưởng sự ưu đãi đặc biệt, lâu
dần cũng quen đi mà không hề biết rằng mình đã nhiễm phải thói đặc
quyền, đặc lợi.
Suốt
đời tâm niệm là người công bộc của nhân dân, lo trước thiên hạ, vui sau
thiên hạ, Bác Hồ của chúng ta luôn luôn hòa mình vào cuộc sống chung
của đồng bào, đồng chí, không nhận bất cứ một sự ưu tiên nào người khác
dành cho mình.
Kháng
chiến toàn quốc bùng nổ, nhiều nhân sĩ, trí thức cao tuổi theo Bác lên
Việt Bắc, đi kháng chiến, đèo cao, suối sâu, đường bùn lầy, nhiều vị
phải nằm cáng. Anh em phục vụ lo Bác mệt cũng đề nghị Bác lên cáng, Bác
gạt đi: Bác còn khoẻ, còn đi được, các chú có nhiệm vụ đưa Bác đi như
thế này là tốt rồi.
Năm
1950, Bác Hồ đi chiến dịch Biên giới. Chuyến đi dài ngày, gian khổ. Anh
em cảnh vệ kiếm được một con ngựa, mời Bác lên. Bác cười: chúng ta có 7
người, ngựa chỉ có một con, Bác cưỡi sao tiện?
Anh em vừa khẩn khoản: chúng cháu còn trẻ, Bác đã cao tuổi, đường xa, việc nhiều,... Không nỡ từ chối, Bác trả lời:
-
Thôi được, các chú cứ mang ngựa theo để nó đỡ hộ ba lô, gạo nước và
thức ăn. Trên đường đi, ai mệt thì cưỡi. Bác mệt, Bác cũng sẽ cưỡi.
Cuối
năm 1961, Bác về thăm xã Vĩnh Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An, một
xã có phong trào trồng cây tốt. Tại một ngọn đồi thấp, Bác đứng nói
chuyện với nhân dân trong xã. Trời đã gần trưa, tuy đã sang đông mà nắng
còn gay gắt. Nhìn Bác đứng giữa nắng trưa, ai cũng băn khoăn. Đồng chí
Chủ tịch huyện cho tìm mượn được chiếc ô, định giương lên che nắng cho
Bác, thì Bác quay lại hỏi:
- Thế chú có đủ ô che cho tất cả đồng bào không? Thôi, cất đi, Bác có phải là vua đâu?
Một
lần, trong bữa ăn, đồng chí phục vụ dọn lên cho Bác một đĩa cá anh vũ,
một loại cá sông quý hiếm thường chỉ có ở khúc sông Hồng đoạn Bạch Hạc -
Việt Trì. Nhìn đĩa cá biết ngay là của hiếm, Bác khen và bảo:
-
Cá ngon quá, thế mà chú Tô (tức đồng chí Phạm Văn Đồng) lại đi vắng.
Thôi, các chú để đến chiều đồng chí Tô về cùng thưởng thức.
Miếng
ngon không bao giờ Bác chịu ăn một mình. Chia sẻ ngọt bùi là thế, tưởng
chuyện cũng sẽ qua đi. Nhưng đến bữa sau, trong mâm cơm lại có món cá
hôm là trước. Nhìn đĩa cá, Bác hiểu ngay và tỏ ra không bằng lòng.
- Bác có phải là vua đâu mà phải cung với tiến!
Rồi
Người kiên quyết bắt mang đi không ăn nữa. Như Bác đã từng nói, ở đời
ai chẳng thích ăn ngon, mặc đẹp, nhưng nếu miếng ngon đó lại đánh đổi
bằng sự mệt nhọc phiền hà của người khác thì Bác đâu có chấp nhận.
Những
anh em công tác trong Phủ Chủ tịch hàng ngày vẫn thường đi lại bằng xe
đạp, thỉnh thoảng có gặp Bác đi bộ. Nhìn thấy Bác, mọi người đều xuống
dắt xe chờ Bác đi qua rồi mới lên xe đi tiếp. Thấy vậy, Bác thường khoát
tay ra hiệu bảo anh em cứ đi tiếp, không cần xuống xe. Nhưng ai có thể
cho phép mình ngồi trên xe khi Bác đi bộ. Một lần, Bác gọi đồng chí vừa
xuống dắt xe lại gần và bảo:
-
Các chú có công việc của mình nên cứ tiếp tục đạp xe mà đi. Bác đâu có
phải là cái đền có biển "hạ mã" ở trước để ai đi qua cũng phải xuống xe,
xuống ngựa?
Lão
Tử có nói: "Trời đất sở dĩ có thể dài và lâu vì không sống cho mình nên
mới được trưởng sinh. Thánh nhân đặt thân mình ở sau mà lại lên trước,
đặt thân mình ở ngoài mà lại còn". Bác Hồ sống quên mình, không nghĩ đến
mình mà lại trở thành sống mãi. Lời Lão Tử thật sâu sắc lắm thay!".