Văn Lang là nhà nước đầu tiên của Việt Nam
trong lịch sử. Nhà nước Văn Lang được cai trị bởi các vua Hùng. Đứng đầu
nhà nước là Hùng Vương, chia nước làm 15 bộ, vua giữ mọi quyền hành
trong nước, tường văn là là Lạc Hầu, tướng võ là Lạc Tướng. Con trai vua
là Quan Lang, con gái vua là Mị Nương. Các vị vua cai trị nước Văn Lang
có tất cả 18 đời vua đều gọi là Hùng Vương.
Vào khoảng thế kỉ VIII-VII TCN, ở vùng đồng bằng ven các sông lớn thuộc
Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay, đã dần hình thành những bộ lạc lớn, gần
gũi nhau về tiếng nói và phương thức hoạt động kinh tế. Sản xuất phát
triển, trong các chiềng, chạ, một số người giàu lên, được bầu làm người
đứng đầu để trông coi mọi việc, một số người nghèo khổ, phải rơi vào
cảnh nô tì. Xung đột xảy ra không chỉ giữa người Lạc Việt và các tộc
khác mà còn giữa các bộ lạc Lạc Việt với nhau. Cần phải giải quyết các
xung đột đó để sống yên ổn hơn. Lúc bấy giờ, ở vùng Gia Ninh (Phú Thọ),
có vị thủ lĩnh dùng tài năng khuất phục được các bộ lạc và tự xưng là
Hùng Vương, đóng đô ở bạch Hạc (Phú Thọ), đặt tên nước là văn Lang.