Hình tượng Long Quân diệt quái vật, dạy dân,
lấy vợ, chống giặc thực chất là những tiền đề lập quốc của người Việt cổ
được “thu gọn” trong biểu tượng huyền thoại; Long Quân “báo mộng” cho
Hùng Vương thứ sáu tìm người tài diệt giặc chính là một “dấu hiệu” về sự
kết hợp quyền lực và tín ngưỡng của người Việt cổ. Còn việc Long Quân
“sai” thần Kim Quy “giúp” Thục Phán, Lê Lợi cũng sử dụng biểu tượng Lạc
Long Quân qua gươm Thuận Thiên để đánh bại quân xâm lược Minh là sự thu
gọn quá trình đấu tranh, dựng nước và giữ nước của dân tộc.
Thông quan đó, có thể thấy một mẫu số chung của văn hóa Việt là thường
sử dụng thánh thần để tạo niềm tin và sức mạnh để giải quyết những vấn
đề lớn lao của đất nước: lập quốc, chống ngoại xâm, ổn định dân tình,
dân tâm khi xã hội đang biến chuyển.